İlle De Zorunlu Staj!

Merhaba genç arkadaşlarım, bugün sizlere kimimiz için hayal, kimimiz için kabus olan bir şeyden bahsedeceğim; STAJ! Evet kimimiz için hayal çünkü staj yapacak yer bulamıyoruz, kimimiz için ise kabus çünkü bulduğumuz yerler de zorunlu staj istiyor… İletişim fakültelerinin çoğunda maalesef zorunlu staj imkanı sağlanmıyor. İçinde bulunduğumuz pandemi döneminin de etkisiyle kadro azaltma çalışmalarıyla, staj yapabileceği bir ajans bulma konusunda öğrenciler artık ultra güçlük çekiyor. Bu yazımızda fakülteye yeni başlamış veya hiç deneyimi bulunmamış arkadaşlara staj yapmak için neler yapmamız gerektiğini ve bir staj yeri bulamazsak nasıl bir yol izleyebileceğimizi kendi deneyimlerimden yola çıkarak anlatacağım.

Öncelikle nerelerde staj yapabileceğinizi bilin, tanıyın. İletişim sektöründe staj yapabileceğimiz üç kapı vardır; Kurumsallar, ajanslar ve medya organları. Kurumsallardan kastımız nedir? Her sektörde, orta ve büyük ölçekli şirketlerde kurumsal iletişim departmanı bulunur. Bu bir hastanenin, online alışveriş sitesinin veya otomotiv markasının genel müdürlüğünün içerisindeki kurumsal iletişim departmanı olabilir. Ajanslar dediğimiz ise pr ajansları, reklam ajansları, sosyal medya ajansları, son dönemde ortaya çıkan influencer marketing ajanslarıdır. Bu ajanslarda müşteri ilişkileri, medya ilişkileri, creative (reklam-sosyal medya aşamalarında yer alan) gibi bölümler vardır. Son kapımız olan medya organları ise gazete, televizyon ve dergilerin ilgili alanların bölümünü kapsamaktadır.

Artık hangi kurumlarda ve hangi alanlarda çalışabileceğinizi biliyorsunuz. Staj yapacağınız kurumu neye göre seçeceğim diye düşünüyor musunuz? Burada, ilgilendiğiniz özel bir alan varsa, bu spor veya moda olabilir.  Spor ise spor kulüplerine, müşterileri spor camiasından olan ajanslara, medya organlarının spor sayfalarına başvuruda bulunabilirsiniz. Aynı şekilde moda sektörü ile ilgileniyorsanız bu alanda üretim yapan şirketlerin iletişim departmanlarına, müşterilerinin çoğu moda sektöründen oluşan ajanslara ve medya organlarının moda sayfalarına başvurabilirsiniz. Bu sebeple hangi sektörde çalışmak istediğinize ilgi alanlarınıza göre öncelik vermeniz sizi yapacağınız işte başarıya götürür ve mutlu eder.

Yukarıda bahsettiğim başvuruları yapmadan önce yapmanız gereken bazı şeyler var. Birinci sınıftaysanız ve hangi alanda/hangi kurumda çalışmak istediğinize karar verdiyseniz kariyer sitelerinden istediğiniz alanın gerekliliklerine mutlaka bakın ve o gereklilikleri kendinizde tamamlamaya çalışın. Örneğin; ben birinci sınıftayken hangi alanlarda çalışabileceğimi bu kadar net bilmiyordum ama kariyer sitelerinden her gün “halkla ilişkiler uzmanı/direktörü” ilanlarına bakıp bu işin uzmanı olmak için neler gerekiyormuş diye araştırıyordum. Araştırmalarımda genellikle şunlara rastlıyordum; düzgün diksiyon, basılı materyallere hakimiyet için grafik tasarım ve fotoğraf bilgisi, MS Office program bilgisi, basın bülteni/daveti vs için yazma becerisi, yabancı dil bilgisi gibi birçok ilandan beceriler derledim. Kendimde eksik olan becerileri tespit ettim bir nevi hocalarımızın dilinden düşürmediği “swot analizi” yaptım ki bunu sık sık yapmanızı öneririm gelişiminizi olumlu etkileyecektir.

Yaptığım analiz sonucu tespitim şunlardı; grafik tasarım bilgim ve fotoğrafçılık eğitimim hiç yoktu, yazı yazma becerim az buçuk vardı, diksiyon eğitimini lisede almıştım, MS Office programlarını biliyorum ancak geliştirmem gerekiyor, dil bilgim için zaten hazırlık okudum ve derslerimi de İngilizce görüyorum.

Birinci sınıfta bu tespitleri yapmış biri olarak elbette staj yeri de arıyordum, meslek lisesinde zorunlu staj yaptığım şirketin referansıyla o şirketin iletişim ajansında gönüllü olarak işe başladım. Aynı zamanda temel düzeyde grafik tasarım eğitimi aldım (belediyelerin ya da online eğitim hizmeti sunan kurumların ücretsiz eğitimleri var), fotoğrafçılık eğitimi aldım, (canon, fuji gibi markalar ücretsiz temel düzeyde eğitim veriyor) ikinci sınıfa geçtiğimde okulumun medya merkezinde muhabir olarak kısmi zamanlı çalışmaya başladım ki yazı yazma becerim gelişsin, bunları yaparken zaten Office programları da kullandığım için geliştirebildim. Sayısız gönüllü faaliyetlere katıldım, okulumda kulüp kurdum, benden sonrakilere tercih danışmanlığı yaptım…

Yani ben ne yaptım? Sektördeki gereklilikleri araştırdım, kendimdeki eksikleri tespit ettim bu eksikleri tamamlayacak eğitimler aldım. 3.sınıfın sonuna geldiğimde tüm bu gereksinimleri tamamlamış bir iletişimci adayıydım. Ben şanslıydım ki henüz birinci sınıftayken staj yaparak sektörü görebildim, göremeseydim de yine bu ilanlardan yola çıkarak kendimdeki eksikleri mümkün olduğunca tamamlamaya çalışırdım, çünkü benim idealim iyi bir iletişimci olmaktı.

Yukarıda anlattıklarım dışında; kariyer sitelerindeki ilanlara başvurmasanız bile devamlı bakın, güncelden haberiniz olsun. Linkedln profiliniz olsun, yaptığınız işleri ekleyin sektörde beğendiğiniz isimleri takip edin, aylık/haftalık/günlük yayınları takip edin, her detayına hakim olmasanız bile periyodik olarak ne paylaşıldığını hangi konunun güncel olduğunu bilin. Sektörümüzde çok değerli aydınlatıcı bilgilerle dolu kitaplar var; mutlaka okuyun. Gönüllü projelere katılın. Üniversitenizdeki kulüplere katılın, network sağlayın, üniversitenizde kulüp yok ise siz kurun, her alanda eksikleri görüp tamamlayın. Sevdiğiniz veya nefret ettiğiniz hiç fark etmez markaların iletişim çalışmalarını inceleyin, global ve ulusal güncel kampanyalara göz atın analiz edin yanlış eksik yaptığı neler var? Veya ne kadar güzel düşünüp strateji izlemişler diyeceğiniz yığınla iş bulacaksınız, örnek alın. İletişim; interdisipliner bir alandır yani içerisine her alandan bir şey, bir alandan her şeyi alabilir. O yüzden her alanı görün, merak edin, araştırın,  gözlerinizdeki perdeyi kaldırın, ufkunuzu genişletin… Bilgi sizin her şeyiniz olacak.

Tüm bu anlattıklarımdan çıkaracağınız ders şudur ki; Siz kendinizi ileride görmek istediğiniz yere odaklayın ve bunun için kendinizi yetiştirin zaten fırsatlar sizin karşınıza çıkacaktır. Staj yapmış olmak için staj yapmayın. Bir amacınız ve pusulanız olsun. Amacınıza giden yolda pusulanızı kullanın.

Bilginin ışığında, sağlıcakla kalın.